Ümumi insanlıq naminə düşündüklərim məni dərin kədərə qərq etmişdi. Həmdərdlikdən doğan kədərə”! Laqeydliyə qapılmış Bartlbinin ən mühüm xüsusiyyəti passiv müqavimətdir. O, işdə verilən tapşırığı yerinə yetirmir, heç kəslə danışmır, başıaşağı, sözün əsl mənasında, ekstraordinar insandır. Amma qəribəsi odur ki, Bartlbinin bu qeyri-adiliyi oxucunu ovsunlayır, qapalı dünyası hamını özü ilə hesablaşmağa vadar edir. Mirzə Bartlbi sivil itaətsizliyi ilə o dövr Avropa insanının azad iradəsinin yeni sərhədlərini, təzə-təzə cücərən kapitalizmlə fərdin azadlığı arasındakı münasibətləri müəyyənləşdirir.