Tarix bu günün güzgüsü olduğu kimi, bu gün baş verən olaylar da onun bir çox gizli və qaranlıq səhifələrinə işıq salır. Yüz illər boyu mil­lətin başına gələn faciələrin iç və dış səbəbkarları adını və rəngini dəyişmiş şəkildə bu gün də yaşamaqdadır. Son iki əsrdə Azərbaycan xalqı işğal, soyqırım, köçürmə, rep­res­si­ya, milli dəyərlərinin əlindən alınması, mənəvi aşınma kimi, bəlkə də heç bir xalqın görmədiyi zülmlərdən keçib. «Akademikin son əsəri» Azərbaycan xalqının üzləşdiyi yeni bir fiziki və mənəvi repressiyaya – genetik savaşa həsr edilib. Tarixçi alimin taleyi araşdırdığı tarixlərin bir parçasıdır. Son otuz ilin olayları ilə bağlı zəngin informasiya ilə yüklən­məsi əsərin başlıca özəlliklərindəndir.